حساب های انتظامی ، در حسابداری از جایگاه مهم و ویژه ای برخوردار هستند و حسابداران در زمان تهیه و ارائه صورت‌های مالی باید توجه بسیار زیادی به این نوع حساب ها داشته باشند. از آنجا که هر حسابداری حتماً در مسائل کاری خود با حساب های انتظامی برخورد میکند، به شما توصیه می‌کنیم در این مقاله با ما همراه باشید و هر آنچه را که درباره حساب های انتظامی لازم است بدانید، در این مقاله یاد بگیرید.
مدیریت شرکت های گسترده و بزرگ ، در زمان حل و فصل قواعد مالی و اجرای استاندارد های تأیید شده بر موارد موجود ، باید افرادی را استخدام کرده که با پیچیدگی های عملیاتی حسابداری و امور مربوطه تخصص کافی داشته باشند تا بتوانند با نرم افزار حسابداری کار کنند و این کار تنها از حسابداران بر می‌آید.
حساب های انتظامی چیست ؟
اول از هر چیز برای مشخص کردن ماهیت حساب‌ها در حسابداری، نیاز به رسم کردن یک ترازنامه داریم. در یک ترازنامه برخی از حساب‌ها در سمت راست و برخی دیگر در سمت چپ نوشته میشوند. در واقع جایگاه دارایی‌ها سمت راست ترازنامه و جایگاه بدهی‌ها در سمت چپ آن است.
حساب‌ها از نظر ماهیت به سه دسته بدهکار، بستانکار و بدون ماهیت تقسیم بندی میشوند. اگر حساب‌های : دارایی جاری، هزینه‌ها، دارایی غیر جاری و بهای تمام شده در سمت راست ترازنامه نوشته شوند ماهیت بدهکار دارند. در شرایطی که حساب‌های بدهی جاری، بدهی غیر جاری ، درآمد و حقوق صاحبان سهام در سمت چپ و جزو زیر مجموعه‌های بدهی یا سرمایه نوشته شوند، ماهیت بستانکار دارند.
اما یک نوع حساب هم وجود دارد که در دسته بدهکار و بستانکار جای نگرفته و بدون ماهیت است . این حساب، حساب انتظامی نام دارد. در ادامه مقاله با این نوع از حساب و کاربرد های آن بیشتر آشنا می‌شویم.
حساب‌های انتظامی، برای نگهداری اسناد تضمینی یک شرکت مانند چک و سفته، جهت ایجاد شفافیت برای برخی از رویدادهای مالی به کار می‌روند. چنین حساب‌هایی در متن ترازنامه ثبت نشده و ممکن است فقط در ذیل ترازنامه به صورت یادداشت کوچکی آورده شوند.
در اصل حساب‌های انتظامی بدون ماهیت در نظر گرفته میشوند و زمانی استفاده میشوند که شرکت مورد نظر برای ضمانت یک چک یا سفته پرداخت میکند. پس این حساب‌ها وصول شدنی نیستند و قرار است فقط به صورت وثیقه کاربرد داشته باشند. این حساب‌ها به دلیل همین بدون ماهیت بودن شان در ترازنامه یا صورت سود و زیان جایگاهی ندارند.
حساب بدون ماهیت چیست؟
به آنها به اختصار حساب انتظامی گفته می شود. حساب های انتظامی در ترازنامه یا ثبت نمی شوند و یا در دسته بندی جایگاه ها قرار نمی گیرند و صرفا به عنوان یادداشت به آن پیوست می شوند. این نوع از حساب ها برای دریافت یا دادن چک و سفته کاربرد دارند، به این معنا که این حساب ها قابل وصول نیستند و وقتی شرکت برای ضمانت چک یا سفته پرداخت می کند، از این اسناد به عنوان وثیقه استفاده می شود. بنابراین همانطور که در ترازنامه ثبت نمی شوند در صورت سود و زیان نیز از جایگاهی برخوردار نیستند.
ضرورت و کاربرد حساب های انتظامی در کسب و کارها
در بسیاری از معاملات، یکی از طرفین یا هر دو طرف قادر نیستند کالا، پول یا خدمت خود را در همان زمان ارائه دهند و باید زمان بگذرد تا طرف مقابل به منفعت خود برسد. در همین راستا حساب های انتظامی تولید شدند تا هر کدام از طرفین حسن نیت خود را به طرف دیگر نشان دهد و در همین راستا سندی به او می‌دهد تا نشان دهد که سر قولش هست و در زمان مقرر طرف مقابل منفعت خودش را دریافت میکند.
ویژگی حساب های انتظامی
۱_ از ویژگی حساب های انتظامی آن است که به هیچ عنوان در اظهارنامه و ترازنامه به حساب نمی آیند و گزارش نمی شوند.
۲_ به عنوان اوراق و اسنادی هستن که برای ضمانت صادر و یا دریافت میشوند. به این حساب ها، حساب های زیر ترازنامه ای هم میگویند.
۳_ نگهداری حساب های انتظامی برای شرکت الزامی است ولی بار مالی برای شرکت ندارد.
مثل زمانی که شرکت محلی را برای شرکت میخواهد اجاره کند. در زمانی که دارد محل را اجاره میکند چکی به عنوان ضمانت تخلیه به صاحب ملک پرداخت میکند. آن چک قرار نیست پاس شود. و فقط به عنوان ضمانت است. تا اگر هنگام تخلیه آن شرکت خلف وعده کرد صاحب ملک بتواند از آن استفاده کند تا مستاجر را تحت فشار قرار دهد.
-
طبقه بندی حساب‌های انتظامی
طبقه بندی حساب های انتظامی هنگام دریافت سند ضمانت به نفع شرکت می باشد که با ماهیت بدهکار و طرف حساب تأمین می شود در حالی که در زمان پرداخت (در صورت نیاز)، تقسیم بندی آن به عهده شرکت با ماهیت بدهکار و طرف حساب انتظامی به عهده شرکت با ماهیت بستانکار می باشد.
-
دلایل استفاده از حساب های انتظامی
حساب های انتظامی، برای ارائه و دریافت ضمانت استفاده می شوند . که انواع ضمانت های مورد استفاده به صورت وجه نقد، چک یا سفته و یا به صورت ضمانت بانکی می باشد . در نظام حسابداری دولتی کاربرد بیشتری دارند ، یکی از مهم ترين کاربردهای حساب های انتظامی در حسابداری بازرگانی و در بخش مربوط به ثبت بدهی های احتمالی می باشد.
