سیستم اطلاعات حسابداری در شرکت های پیمانکاری به عنوان یکی از مهم ترین زیر مجموعه های این سیستم، اطلاعات مالی متفاوتی در اختیار استفاده کنندگان این نوع اطلاعات، به ویژه مدیران هر سازمان قرار می‌دهد. هر شرکت ، موسسه یا سازمان با به کار گیری نرم افزار حسابداری در ثبت رویداد ها و فرایند های مالی خود ، عملکرد بهتر و مطلوب تری را در مجموعه ی خود تجربه می کند . این مقاله که توسط شرکت نرم افزاری آرپا تهیه و در اختیار علاقه مندان رشته حسابداری قرار داده شده است، در ادامه همراه ما باشید:
حسابداری پیمانکاری چیست؟
اطلاعات ارائه شده در مبحث ( حسابداری چیست؟ ) باید از ویژگی های خاصی برخوردار باشد تا در فرآیند تصمیم گیری مورد استفاده واقع شود ، سیستم حسابداری پیمانکاری به عنوان یکی از سیستم های کاربردی در نرم افزار پیمانکاری به صورت مستقل عملیات مربوط به پروژه ها و قرارداد ها را از دید پیمانکار پیش می‌برد .
فعالیت‌های پیمانکاری هر روزه در حال افزایش و ارتقاء هستند و اشخاص بسیار زیادی از این راه کسب درآمد می‌کنند . پیمانکاران کارشان از زمان اعلام مناقصه ها شروع میشود و تا زمان تحویل پروژه ادامه پیدا می‌کند. در طول اجرای این مسیر پیمانکاران با موضوعات و رویکرد های گوناگون و متفاوتی روبرو می‌شوند که فقط با آگاهی به علم حسابداری پیمانکاری قابل درک، پیگیری و پیش بینی است .
به عبارتی دیگر حسابداری پیمانکاری قراردادی معتبر و استاندارد میان کارفرما و پیمانکار است ، که برای به سرانجام رساندن یک پروژه بزرگ و عملیاتی میان آن دو بسته میشود و شامل چند مرحله می باشد . مراحل اجرایی قرارداد شامل ثبت طرح اولیه، ارجاع به پیمانکار و غیره است. این مراحل و به انجام رساندن شان دارای روش‌هایی می‌باشد، که رعایت آنها موجب به انجام رسیدن پروژه به صورت صحیح توسط پیمانکار میشود .
پیمانکاری به چه معناست ؟
پیمانکاری نوعی مسئولیت پذیری همه جانبه یک موضوع یا کاری به صورت حرفه‌ای است که در طی آن یک پروژه شروع شده و با موفقیت به سرانجام می رسد . وقتی نام پیمانکار یا شرکت پیمانکاری می‌آید یا از آن صحبت می کنیم ، تصور میشود که یک گروه خاص برای اجرای بعضی از فعالیت‌ها داوطلب شده اند و با توجه به مهارت ها، دانش، اطلاعات، تجربه و روابطی که دارند، می‌توانند امور سپرده شده به آنها را به خوبی به انجام برسانند.
به صورت کلی، پیمانکاری به مجموعه فعالیت هایی گفته میشود که می‌توانند به دو صورت حقیقی و حقوقی کار کرده و برای انجام فعالیت‌هایی مخصوص با افراد حقیقی یا حقوقی قرارداد ببندند. معمولاً پیمانکاران در زمان برگزاری مناقصات انتخاب می‌شوند.
عوامل مهم و اصلی حسابداری پیمانکاری
سه عامل نقش مهمی در مبحث حسابداری پیمانکاری دارند که شامل :۱ _ قرار داد ۲_پیمانکار ۳_ کارفرما ، در توضیحات بعد به تشریح هر کدام از آن ها می پردازیم .
۱_ قرارداد : رابطه ای حقوقی میان کارفرما و پیمانکار است که وجود آن موجب اعتماد و تعهد برای افراد امضا کننده می باشد
۲_ پیمانکار : فردی است حقیقی یا حقوقی که در قبال اجرای صحیح عملیات مسئولیت دارد ، و یکی از امضا کنندگان قرارداد می باشد.
۳_ کارفرما : فردی حقیقی یا حقوقی است که کلیه مراحل اجرای عملیات را به پیمانکار واگذار می کند و تأمین کننده واحد ای مالی طرح و از افراد امضا کننده قرارداد می باشد .
موارد مهم در حسابداری پیمانکاری
برای ایم که در پایان پروژه سود خالص از عملکرد انجام پروژه مشخص شود ، حسابدار شرکت وظیفه دارد این موارد را در انجام محاسبات خود در نظر بگیرد و به یاد داشته باشد :
۱_ اگر شرکت یا سازمان پیمانکار قبل از گرفتن پروژه و قبل از مناقصه‌ی عمومی آن هزینه‌ای که برای دریافت اطلاع از مناقصه، تحقیقات و بررسی های اولیه و برآورد هزینه پروژه یا دریافت ساده‌تر مناقصه صرف کرده است، این هزینه باید در محاسبات حسابداری پیمانکاری در نظر گرفته شده و از سود نهایی پایان پروژه کسر گردد .
۲_ در حسابداری پیمانکاری کلیه مخارج صرف شده در طی قرارداد باید محاسبه شود. این مخارج در سه دسته بندی کلی که در زیر ذکر شده قرار می‌گیرند :
- هزینه‌های مستقیم مانند : دستمزد کارگران و کارکنان ، خرید و تهیه لوازم و مصالح برای کار و استهلاک ماشین آلات و ابزار که مجموعاً باید ریز به ریز و دقیق در محاسبات نهایی لحاظ شوند.
- هزینه‌های غیرمستقیم مانند: هزینه‌ی طراحی ماشین آلات خاص برای انجام و کار روی هر بخش از پروژه یا هزینه‌ی کارگاه و تعمیرگاه مرکزی.
- هزینه‌های بی ارتباط مانند : هزینه‌ی استهلاک ماشین آلاتی که در طی انجام و کار بر روی پروژه به کار گرفته نشده‌اند یا هزینه‌ی تحقیق و توسعه که معمولاً به عنوان بخشی از انباشت پروژه در محاسبات پایانی آورده می شوند .
۳_ ضمانت نامه هایی که در طول انجام پروژه توسط کارفرما به پیمانکار داده می‌شوند نیز جزو مهم‌ترین و با اهمیت ترین اسناد پیمانکاری بوده و این‌ها نیز باید در دفاتر و مکتوبات حسابداری ثبت و در پایان جهت انجام محاسبات نهایی حسابداری پیمانکاری در نظر گرفته شوند .
